Direct naar aanvraagformulier EVN schildklieronderzoek

Wat is de schildklier en wat doet deze?

Terug naar inhoudsopgave

De schildklier is een hormoonklier, die vlakbij het strottenhoofd in de nek van de hond zit. Je kunt hem niet voelen. De hormonen die door deze klier worden geproduceerd regelen allerlei processen in het lichaam van de hond, waarbij samengewerkt wordt met andere klieren in de hersenen (de twee hypofysen, de hypothalamus en de adenohypofyse).

De hormonen die de schildklier maakt zijn T3 (triiodthyronine) en T4 (thyroxine). Deze komen in twee vormen voor: passief (T3 en T4) en actief (free T3 en free T4). Als de concentratie van het schildklierhormoon (T4) in het bloed daalt, reageert de adenohypofyse door het hormoon TSH (schildklier stimulerend hormoon) aan te maken. Wanneer er voldoende schildklierhormoon in het bloed aanwezig is wordt de productie van TSH gestopt.

En als de schildklier niet goed werkt?

Terug naar inhoudsopgave

De productie van voldoende schildklierhormonen is erg belangrijk, want ze zijn de “motor” voor de stofwisseling. Ze regelen in een lichaam alle groeiprocessen, waarbij je kunt denken aan de juiste ontwikkeling en groei van de organen (bijv. Het hart) . Maar ook de (vet) verbranding, de eiwitproductie en de voortplantingscyclus. Daarbij hebben deze hormonen ook invloed op het zenuwstelsel, wat weer zijn weerslag kan hebben op het gedrag van de hond. Te lage concentraties schildklierhormonen in het bloed hebben dus gevolgen voor het hele lichaam van uw hond.

Meestal wordt de ziekte pas merkbaar/zichtbaar, wanneer de hond ruim 5 jaar oud is. De eigenaar gaat naar de dierenarts omdat de hond bijvoorbeeld:

• Een infectie heeft die steeds terugkeert (bv. een oorontsteking of een wondje dat maar niet goed heelt)
• Afwijkende loopsheidcyclus heeft.
• Vaak diarree
• Gewichtstoename (ondanks voldoende beweging en aangepast “slank” dieetvoer),
• Kreupelheid,
• Vachtproblemen heeft (kale plekken, jeuk, lange periode van verharing, doffe droge vacht, schilferige huid, of juist een vettige vacht, zwartverkleuring van de huid)
• Afwijkend gedrag (vaak startend in de pubertijd)

Behandeling

Terug naar inhoudsopgave

Als een dierenarts een vermoeden heeft dat het om een schildklieronderfunctie gaat, wordt een bloedtest gebruikt, waarbij meestal T4 en TSH wordt gemeten om het vermoeden te bevestigen.

Als de bloedtest uitwijst dat de waardes passen in het beeld van een schildklieronderfunctie, wordt de hond behandeld met schildklierhormoon in tabletvorm. Deze tabletten zal de hond de rest van het leven moeten blijven gebruiken. De behandeling heeft in de meeste gevallen een zeer positieve uitwerking op het welbevinden van de hond!

De Eurasier en schildklierafwijkingen

Terug naar inhoudsopgave

Een schildklieronderfunctie is een ziekte die bij een steeds groter aantal hondenrassen steeds vaker wordt vastgesteld. Zo ook de Eurasier, die door de kleine genenpool ook te maken heeft met andere auto immuun afwijkingen. Tijdens de IFEZ bijeenkomst in 2006 werd dit door één van de aangesloten verenigingen naar voren gebracht.

Om inzicht in de Nederlandse populatie te krijgen zijn wij als rasvereniging en Eurasier liefhebbers, in 2007/2008 begonnen met het testen van de schildklier bij honden waarmee gefokt werd. Ook werd er eind 2008 een oproep gedaan aan Eurasiereigenaren om mee te doen aan een wat breder schildklieronderzoek. Er is van ongeveer 30 eurasiers bloed afgenomen(dat is ongeveer 10 % van de NL populatie). De uitkomst was zodanig dat verder onderzoek belangrijk leek te zijn. Ongeveer de helft van deze groep had afwijkende waarden.

Maatregelen

Terug naar inhoudsopgave

Alert door deze uitkomst besloot de EVN bestuur dat een aanpassing in het fokreglement op zijn plaats leek . 

In het fokreglement dat op 29 maart 2009 door de Algemene Ledenvergadering van de EVN is aangenomen, werd dan ook een schildklieronderzoek, waarbij T4, Free T4, TSH en Tgaa* worden onderzocht door een van te voren bepaald laboratorium, verplicht gesteld voor alle fokdieren.

Ook is de borg verhoogd voor de pups die vanaf die datum worden geboren. Een schildklieronderzoek maakt vanaf dit moment naast het onderzoek op HD, PL en oogafwijkingen onderdeel uit van de voorwaarden om de borg terug te krijgen.

Sinds een aantal jaar vergoed de EVN het eerste schildklieronderzoek bij de pup waarvoor EVN leden in Nederland borg hebben betaald aan de EVN.

Samenwerking

Terug naar inhoudsopgave

De EVN maakt, net als zusterverenigingen in o.a. Duitsland, gebruik van hetzelfde vaste laboratorium voor het uitvoeren van het onderzoek: het Duitse Biocontrol. De op deze manier vergelijkbare verzamelde gegevens worden besproken tijdens de jaarlijkse IFEZ bijeenkomst, zodat er verantwoorde keuzes kunnen worden gemaakt op fokgebied.

Fokinzet en schildkliertesten

Terug naar inhoudsopgave

Iedereen wil graag een gezonde hond die lang en gelukkig leeft. Dat is het uitgangspunt, het is daarom belangrijk dat er ook gefokt wordt met gezonde honden. Maar wat is nu gezond als je het hebt over fokinzet?

Wat belangrijk is om te beseffen is dat screening voor fokdoeleinden net iets anders ligt dan het stellen van een diagnose door een dierenarts of een hond een schildklieronderfunctie heeft , dus ziek is.

Bij schildklierafwijkingen is het niet zo duidelijk als bij bijvoorbeeld heupdysplasie, patella luxatie of oogafwijkingen. Het endocriene systeem zit heel complex in elkaar.

Juist omdat je een schildklieronderfunctie eigenlijk pas als eigenaar “ziet” als je hond een jaar of 5/6 is, is de kans groot dat hij of zij dan al een keertje is ingezet voor de fok als je alleen deze waarden test die vaststellen dat de hond inderdaad ziek is als hij al klachten heeft. Daarom test de EVN ook met een zogenoemde Tgaa test .

TGAA test

Terug naar inhoudsopgave

Met deze test worden antistoffen gemeten, die het gevolg zijn van een foute reactie van het auto immuunsysteem: het eigen immuunsysteem van de hond ziet de schildklier als een indringer en probeert deze te vernietigen. De klachten die je pas ziet als de hond een jaar of 5 is, beginnen dus eigenlijk al als de hond nog vrij jong is, vaak in de pubertijd maar soms ook pas later bijvoorbeeld als de hond 3 of 4 jaar oud is. Deze Tgaa test (thyroglobule auto antibodies) test toont antistoffen aan die in het lichaam van de hond circuleren als het proces van de vernietiging van de schildklier start.

Deze test kan dus een “blik in de toekomst” geven. Een hond die Tgaa positief is getest moet regelmatig hertest worden (in ieder geval 1 x per jaar) zodat de eigenaar en de dierenarts vinger aan de pols kunnen houden, want hij of zij heeft een sterk verhoogde kans om later 1 van die honden te zijn die een onderfunctie ontwikkelt en op een bepaald moment dus behandeld moeten worden met tabletten.

Wanneer 1 of 2 waarden bij een schildkliertest niet goed zijn, is er nog geen reden tot paniek. Het is belangrijk om met een bepaalde frequentie te blijven testen om het verloop in de gaten te houden. Maar ook met een hond met een afwijking tov de referentiewaarden is het niet verstandig om te fokken.

Het is ook relevant om een aantal belangrijke graadmeters in het achterhoofd te houden: Gezonde jonge honden hebben hogere T4 waarden dan gezonde honden van middelbare leeftijd of oudere honden. Voor ontwikkeling en groei is meer schildklierhormoon nodig. Een jonge hond met lage T4 waarden is dus meer reden tot bezorgdheid dan een hond die de seniorleeftijd heeft bereikt.

Natuurlijk is het niet alleen belangrijk voor honden waarmee gefokt wordt, maar voor iedere Eurasier is het aan te raden om iedere twee jaar een schildkliertest te doen.

Hoe werkt het EVN schildklieronderzoek?

Terug naar inhoudsopgave

U ontvangt na het verzenden van uw schildkliertestaanvraag en het overmaken van het onderzoeksbedrag via de post een enveloppe met daarin een aantal dingen. Zie de foto hieronder.

De onderzoeksopdracht voor het Duitse laboratorium Biocontrol is al door de EVN ingevuld op het gele formulier. Hierop hoeft u niets meer in te vullen.

Het buisje met het rode dopje is bedoeld voor de dierenarts om 6 ml bloed mee af te nemen. De dierenarts zal het bloed daarna moeten centrifugeren om serum te verkrijgen. Er is 2 ml serum nodig voor het onderzoek (als de TGAA mee wordt onderzocht). Het serum kan door de dierenarts/assistente in het buisje met het witte dopje worden gedaan.

Het buisje met het witte dopje met daarin het verkregen serum gaat in het grotere verzendbuisje. Dit verzendbuisje gaat weer in de plastic enveloppe, samen met het gele formulier. Goed verpakken en dan zelf verzenden, bij voorkeur per pakketpost (dus in een ander doosje of een andere enveloppe) met track en trace naar het volgende adres van het Duitse laboratorium Biocontrol:

Konrad-Adenauer-Str. 17
55218 Ingelheim
Duitsland

Houd zelf goed in de gaten of het pakketje met het serum ook binnen de afgesproken termijn aankomt bij het laboratorium. Als het langer als een week duurt, dan graag een e-mail sturen naar schildklieronderzoek@eurasier.nl

De uitslag van het EVN schildklieronderzoek

Terug naar inhoudsopgave

Nadat u het pakketje heeft opgestuurd naar het laboratorium, wordt de uitslag in de regel binnen 3 weken na ontvangst (in Duitsland) door het laboratorium doorgegeven aan de EVN. De EVN stuurt daarna de uitslag rechtstreeks per e-mail aan u door. U kunt de uitslag dan zelf met uw eigen dierenarts bespreken.

Belangrijke tips voor het plannen van de bloedafname bij de dierenarts

Terug naar inhoudsopgave

Om het juiste moment voor het afnemen van het bloed zo zorgvuldig mogelijk te kiezen, is het verstandig om rekening te houden met de volgende aandachtspunten:

• Leeftijd: om mee te doen aan het onderzoek moet uw hond minstens 14 maanden oud zijn, dit is de leeftijd dat de meeste honden een 1e vervolgenting nodig hebben.
• Entingen en dergelijke: tussen het geven van een enting en de daaropvolgende bloedafname t.b.v. het schildklieronderzoek
  moet minstens 8 weken zitten, met name als het om een Rabiës inenting gaat. Natuurlijk kunt u de enting wel combineren met het afnemen van het bloed, maar dan eerst bloed afnemen en dan pas de enting laten doen!
• Wormenkuur: houd na het geven van een wormenkuur een periode van 2 weken aan voordat er bloed t.b.v. het schildklieronderzoek wordt afgenomen.
• Medicijnen: ook het geven van medicijnen kan de waarden bij een onderzoek beïnvloeden. Indien uw hond kortgeleden nog medicijnen heeft gehad, kunnen deze de waarden beïnvloeden. Met name pijnstillers en middelen tegen jeuk zijn bekend als het hierom gaat, maar ook “onschuldige” homeopathische middelen kunnen invloed uitoefenen. Wanneer dit wordt gebruikt moet dit op het vragenformulier worden ingevuld.
• Hormonen: bij teefjes worden de schildklierwaarden (met name de T4 en Free T4 waarde) ook sterk beïnvloed door de loopsheid cyclus. Het beste moment om een schildkliertest af te nemen is ongeveer 12 tot 16 weken na het begin van de laatste loopsheid.
• Stress: bij sommige reuen, kan een overvloed aan loopse teefjes in de buurt, de hormonen soms op hol doen slaan. Dit levert een bepaalde mate van stress op, die ook de uitslag kan beïnvloeden.

Tips voor het maken van de afspraak bij de dierenarts

• Uw hond moet nuchter zijn: dus 12 uur of langer geleden voor het laatst hebben gegeten
• Het liefst bloed laten afnemen in de ochtenduren
• De dierenarts moet 6 ml bloed afnemen en centrifugeren, zodat er 2 ml serum wordt verkregen
• Download vooraf het EVN-schildklier-vragenformulier, vul dit na de bloedafname in en stuur het ingevuld op naar schildklieronderzoek@eurasier.nl
• Weeg uw hond bij de dierenarts en noteer het gewicht op het EVN-schilklier-vragenformulier
• Verstuur zelf de enveloppe met het formulier en het verzendbuisje met serum naar het laboratorium Biocontrol in Duitsland (Konrad-Adenauer-Strasse 17, 55218 Ingelheim, Deutschland), bijvoorbeeld als pakketpost met ’track and trace’.

Heeft u nog vragen, neem dan contact op door een mail te sturen naar schildklieronderzoek@eurasier.nl

Wilt u meedoen met het schildklieronderzoek?

Terug naar inhoudsopgave

U kunt als EVN-lid gebruik maken van het aanbod om voor een aantrekkelijk laag bedrag (slechts 52,50 euro, exclusief verzend- en dierenartsconsultkosten) uw eigen Eurasier uitgebreid te laten testen bij het Duitse laboratorium Biocontrol. De bloedafname hiervoor kunt u door uw vertrouwde eigen dierenarts laten doen. Meld uw hond hier aan voor het schildklieronderzoek.